Eén van de wateren die bij warm weer geregeld te kampen heeft met blauwalg is het Paterswoldsemeer.

Vervelend probleem
Door de aanhoudende warmte en opstuwing door wind is er een aantal locaties op het meer waar er erg veel overlast is door blauwalg. Dat doet zich vooral voor in het water waar geen doorstroming is, zoals in doodlopende kreken. Het is een vervelend probleem dat niet snel en gemakkelijk op te lossen is. Verschillende partijen delen de verantwoordelijkheid voor het beheer en onderhoud van het meer en we werken samen aan lange termijnoplossingen.
Verbeterpunten waterkwaliteit
Het Paterswoldsemeer is binnen het beheergebied van Noorderzijlvest één van de drukst bezochte meren. De waterkwaliteit is dan ook van groot belang. Om inzicht te krijgen in het ecologische functioneren van het meer hebben wij onderzoek gedaan naar de kwaliteit en ecologische ‘gezondheid’ van het meer. De uitkomsten zijn inmiddels gedeeld met de verschillende betrokken partijen rond het meer, zoals het bestuur van het Meerschap, de Federatie van Recreatieverenigingen en bewonersgroepen.
Blauwalg in het haventje aan de oostzijde van het Paterswoldse meerEcologisch niet gezond

Uit het onderzoek kwam naar voren dat het meer ecologisch niet gezond is. Het water is te voedselrijk (fosfaten en stikstof). Dat komt onder andere door het aangevoerde water uit het Noord-Willemskanaal, uitgeslagen polderwater en recreatie. De bodem is veenachtig en wordt gemakkelijk opgewerveld. Hierdoor neemt het zicht af waardoor waterplanten slechter groeien.
Rijkelijk vermenigvuldigen
Voor de begroeiing van de bodem met waterplanten is het meer op veel plaatsen te diep. Hierdoor is de kans groot dat algen zich rijkelijk vermenigvuldigen. De schadelijke blauwalg is daar één van. Dit wordt versterkt door de wereldwijde temperatuurstijging, die ook geconstateerd is in Nederlandse wateren.
Maatregelen
Op korte termijn is er weinig te doen aan de blauwalg. Natuurlijke processen en het klimaat zijn moeilijk te beïnvloeden. Het ecologisch functioneren van het Paterswoldsemeer kan slechts met relatief grote en kostbare ingrepen worden verbeterd. Voorbeelden van maatregelen zijn:

het voorkomen van watertoevoer vanuit het Noord-Willemskanaal (voedselrijk water) en stimuleren van toevoer vanuit de Drentse Aa (voedselarm water);
het aanleggen van ondiepe zones bij oevers, zodat waterplanten beter kunnen groeien;
het verbeteren van de waterafvoermogelijkheden, zodat er een betere doorstroming ontstaat;
het baggeren van het meer, zodat de sliblaag met veel veen van de bodem wordt verwijderd, waardoor er minder opwerveling plaatsvindt.

Concreet voorbeeld
Inmiddels zijn er stappen gezet om een aantal van deze maatregelen binnen een paar jaren uit te voeren. Een concreet voorbeeld is dat bij de herinrichting van de Meerweg en de zuidoosthoek van het meer, een waterinlaat vanuit de Drentse Aa zal worden aangelegd. Dit vervangt de inlaat van minder schoon water vanuit het Noord-Willemskanaal. In ditzelfde project worden natuurlijke zones aangelegd waar planten kunnen groeien. Daarnaast bekijkt het waterschap op welke manier de waterafvoer vanaf het meer kan worden verbeterd.
Samenwerking
Om stappen te kunnen zetten richting een gezonder meer is samenwerking tussen de betrokken partijen erg belangrijk. Zo werkt het waterschap nauw samen met het Meerschap, de provincie Groningen en de gemeenten Haren, Tynaarlo en Groningen. Bekeken wordt waar samenwerking kan leiden tot concrete maatregelen die het Paterswoldsemeer ten goede komen. Op lange termijn is er zicht op verbetering van de waterkwaliteit van het meer. Tot die tijd zullen betrokken overheden, dus ook het waterschap, het meer en de eventueel ongewenste ontwikkelingen in de gaten houden. Voor zover mogelijk zal het waterschap helpen negatieve situaties te beperken.

Bron en foto: Waterschap Noorderzijlvest