Ten zuidwesten van de stad Groningen op de grens met de provincies Groningen en Drenthe ligt het Paterswoldsemeer. Al weer een hele drukte in de haven waar alle boten in het water gelegd worden en de nodige voorbereidingen plaatsvinden voor het nieuwe vaarseizoen. We namen een kijkje in de haven en op het meer.

Veel informatie over het meer is te vinden op meerschap Paterswolde: klik hier

Al sinds het begin van de 20e eeuw ontdekten de Stad-Groningers de recreatie-mogelijkheden van het Paterswoldse Meer.

Op mooie dagen ging men per omnibus en paardentram naar het meer om er te spelevaren en te vissen. Bootjes huurde men bij de verveners rond het meer.

Die ontdekten al snel dat er aan de nieuwe toeristen meer viel te verdienen dan aan het verveningswerk. Enkelen van hen startten met de verhuur van bootjes en later met de bouw van zeilboten. Deze ondernemingen ontwikkelden zich tot de watersportbedrijven van Visser en Helder.

Het ontstaan als gevolg van veenwinning

Het huidige Paterswoldsemeer was tot halverwege de 18e eeuw een zompig veenmoeras: ‘Het Neerwold’. Vanaf 1740 begon een aantal Friese families met het afgraven van het laagveen. De Friezen hadden ervaring met het afgraven van veen opgedaan in hun thuisprovincie. Toen het veen in Friesland opraakte, vestigden deze families zich langs de Hoornsedijk en later ook langs de huidige Meerweg.

Het veen werd gedroogd en tot turf verwerkt op zogenaamde legakkers. De turf diende als brandstof voor fabrieken en voor de verwarming van de huizen in Stad en Ommeland. Veenschippers vervoerden de turf via het Hoornsediep (toen nog de Drentse Aa) naar de stad. In de loop van de jaren werden steeds grotere oppervlakten van het veen afgegraven.

Vanaf 1820 startte men ten zuiden van de Schipsloot (langs de huidige Meerweg) met de vervening van het Friescheveen. Het meer bereikte zijn huidige vorm, of liever gezegd de vorm die het tot de uitbreiding in de zeventiger jaren had, rond 1830. Wel verdwenen na deze tijd nog wat kleine eilanden en legakkers.

Poldermolden De Helper

De Helper is een poldermolen Op de oostelijke oever van het Paterswoldsemeer in de gemeente Groningen, in het gehucht Nijveensterkolk, vinden we de poldermolen De Helper.

De molen is in 1863 gebouwd ten zuiden van de stad Groningen voor de bemaling van de polder Helpman. De molen raakte in de jaren zestig van de twintigste eeuw definitief buiten gebruik en raakte in verval. De molen werd vanwege uitbreiding van de stad Groningen en de aanleg van de A28 in 1969 op zijn oorspronkelijke plek afgebroken en in 1971 bij het Paterswoldsemeer weer opgebouwd. De bemaling is nu in een circuit aangelegd voor watercirculatie van de sloten aan de oostelijke kant van het meer. De molen is op vrijwillige basis in bedrijf.

Natuur 

We hebben diverse soorten vogels waargenomen, waaronder het visdiefje en we begrepen dat de bever zijn weg naar het meer ook heeft gevonden.

Alle foto’s van het meer: klik hier

Slideshow